Hanh trinh tim nha tri lieu phan 1

Hành trình tìm nhà trị liệu phù hợp (Phần 1)

Việc tìm nhà trị liệu phù hợp với bản thân là yếu tố quan trọng tác động đến hiệu quả trị liệu của bạn. Hãy chắc chắn bạn cảm thấy thoải mái với nhà trị liệu để chia sẻ về những vấn đề; hoặc những chủ đề bạn chưa từng chia sẻ với ai trước đây. Họ không chỉ đơn giản là người lắng nghe; mà là người bạn cảm thấy dễ chịu để chia sẻ về bất kỳ điều gì. Nhưng, làm thế nào để chọn được nhà trị liệu phù hợp với bản thân giữa rất nhiều lựa chọn?

Việc tìm kiếm thông tin trên mạng có thể không phải là sự lựa chọn khôn ngoan. Làm sao bạn biết chuyên gia tâm lý có phù hợp với mình không; dựa trên thông tin và hình ảnh được đăng tải trên mạng?

Và giả sử, nếu bạn muốn trị liệu trực tuyến; làm sao bạn chắc chắn người đó phù hợp với bản thân nếu không gặp mặt trực tiếp; mà chỉ nhắn tin hay gọi video?

Những mẹo dưới đây có thể giúp bạn thu hẹp sự lựa chọn của mình; và chọn được nhà trị liệu phù hợp với bản thân.

Những mẹo giúp bạn tìm một nhà trị liệu phù hợp

Nếu như bạn không thích nhà trị liệu của mình; hoặc bạn đang phân vân về việc liệu họ có đánh giá mình không; thì bạn đang cảm thấy không thoải mái khi chia sẻ những mối lo trong lòng của mình; hoặc thừa nhận những hành vi không tốt của bản thân.

Trên thực tế, mối quan hệ giữa bạn và nhà trị liệu; hay còn gọi là “đồng minh trị liệu” sẽ là yếu tố quyết định mức độ hiệu quả của tiến trình trị liệu.

1. Hiểu thế nào là một mối quan hệ trị liệu

Edward Bordin là một trong những nhà nghiên cứu thử nghiệm hiệu quả của “đồng minh trị liệu” (therapeutic alliance). Mối quan hệ trị liệu không đơn thuần chỉ là mối liên hệ giữa nhà trị liệu và thân chủ; mà còn là sự đồng ý giữa hai bên về phương pháp và mục đích cuối cùng bạn muốn đạt được.

Cả nhà trị liệu và thân chủ đều cần phải cảm thấy “kết nối” với đối phương. Họ cũng cần phải cảm thấy bạn sẵn sàng hợp tác và chia sẻ với họ. Trong nhiều năm qua, các nghiên cứu cũng đã chỉ ra tầm quan trọng của mối quan hệ đến hiệu quả trị liệu của bạn.

Hiệp hội Tâm lý học Hoa Kỳ (APA) cũng đã thực hiện nhiều nghiên cứu để tìm ra kiểu trị liệu hiệu quả nhất trong vô số các loại hình trị liệu. Cuối cùng, họ kết luận rằng, mối quan hệ trị liệu quan trọng hơn loại hình trị liệu. Dù áp dụng “Liệu pháp nhận thức hành vi” hay “Liệu pháp tâm động học”; thì sự cải thiện của thân chủ phụ thuộc nhiều vào sự kết nối giữa thân chủ và nhà trị liệu trong suốt quá trình trị liệu.

Hiệp hội Tâm lý học Hoa Kỳ đã công bố báo cáo vào năm 2014; trong đó nhắc tới “Đồng minh trị liệu có vai trò quan trọng và nhất quán đến kết quả trị liệu. Mối quan hệ trị liệu giải thích lý do vì sao thân chủ không cải thiện/ cải thiện; cũng như đưa ra phương thức điều trị cụ thể”. APA cũng kết luận, thân chủ có thể cải thiện tốt hơn khi họ cảm thấy sự ủng hộ từ nhà trị liệu. Và họ cần liên tục quan sát sự tương tác với thân chủ; và cảm giác của họ trong suốt quá trình điều trị. Nhà trị liệu cũng được khuyến khích nên cải thiện vấn đề giao tiếp; nếu cảm thấy thân chủ có vấn đề về tin tưởng và giao tiếp với mình.

2. Yếu tố cần cân nhắc khi tìm nhà trị liệu phù hợp với bạn?

Trong quá trình tìm kiếm, bạn có thể cân nhắc những yếu tố sau:

  • Giới tính: Bạn cảm thấy thoải mái hơn với phụ nữ hay đàn ông?
  • Tuổi tác: Bạn muốn trị liệu cùng chuyên gia lớn tuổi, trẻ tuổi hơn hay tầm tuổi mình?
  • Tôn giáo: Bạn có vấn đề gì với người có tôn giáo không?

Có người sẽ cảm thấy có nhiều “kết nối” hơn với phụ nữ lớn tuổi. Hoặc có người sẽ cảm thấy thoải mái hơn khi trị liệu cùng chuyên gia là nam giới ngang tuổi. Hãy thử tưởng tượng bạn sẽ cảm thấy thoải mái với người như thế nào; và sau đó đưa ra lựa chọn của mình.

Có thể bạn sẽ không biết bản thân mình muốn gì ban đầu; nhưng bạn luôn có thể thay đổi lựa chọn của mình. Các nhà trị liệu thường không cung cấp quá nhiều thông tin cá nhân trên mạng; nhưng họ sẽ chia sẻ một số thông tin cơ bản về bản thân. Vì vậy hãy cố gắng tìm chuyên gia phù hợp với mình trước buổi trị liệu đầu tiên.

Bạn có thể sẽ được hỏi kĩ hơn về sở thích; tùy chọn của bản thân khi liên hệ với nhân viên tư vấn hoặc sau khi hoàn tất bảng tư vấn trực tuyến. Nhiều trang web cũng yêu cầu bạn cung cấp một số thông tin về vấn đề bạn muốn trị liệu; khó khăn bạn đang gặp phải và sau đó; họ sẽ cung cấp cho bạn danh sách để bạn chọn lựa.

Dịch bởi Nhã Nguyễn từ How to choose the right therapist for you

.

Vũ Phi Yên - Thạc sĩ - Chuyên gia Tâm Lý lâm sàng

Thạc sĩ – Chuyên gia Tâm Lý lâm sàng. Viện phó Viện Nghiên cứu và Phát triển Nguồn Lực Việt