10 cách chăm sóc tinh thần cho con

Nếu bạn giống như hầu hết các bậc cha mẹ, bạn có thể rất siêng năng đưa con bạn đi thăm khám sức khỏe, tiêm chủng, cung cấp thực phẩm bổ dưỡng và giúp chúng làm bài tập ở trường. Tuy nhiên, bạn có thường xuyên nghĩ đến cách chăm sóc tinh thần cho con mình không?

Sức khỏe tinh thần của một đứa trẻ cũng quan trọng như sức khỏe thể chất của chúng, đặc biệt là khi đối mặt với căng thẳng, hành vi và học tập.

Trên thực tế, Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh (CDC) ước tính cứ 5 trẻ thì có 1 trẻ mắc chứng rối loạn tâm lý trong bất kỳ năm nào. Và mặc dù không phải tất cả các vấn đề sức khỏe tinh thần đều có thể được ngăn chặn, bạn có thể thực hiện các bước để giúp giữ cho con mình luôn khỏe mạnh nhất có thể.

1. Chăm sóc tinh thần cho con bằng cách chăm sóc tinh thần của bạn trước

Một trong những điều tốt nhất bạn có thể làm để con bạn khỏe mạnh về mặt tinh thần là chăm sóc sức khỏe tinh thần của chính bạn. Bạn không chỉ tạo mẫu các thói quen giúp cải thiện sức khỏe tinh thần mà còn tạo ra một môi trường lành mạnh hơn cho con bạn.

Việc chăm sóc sức khỏe tinh thần của chính bạn hiện nay đặc biệt quan trọng do tình hình Covid-19 bất ổn. Hãy nhớ rằng, trẻ em trông đợi cha mẹ để biết cách đối phó với các tình huống gây stress và lo lắng. Hãy chắc chắn rằng bạn không chỉ giải quyết bất kỳ vấn đề sức khỏe tinh thần; mà còn dành thời gian để thư giãn và giảm căng thẳng.

Hãy nhớ rằng con bạn học bằng cách quan sát bạn. Vì vậy, hãy đảm bảo rằng bạn đang làm gương tích cực về cách đối phó với những tình huống stress và duy trì sức khỏe tinh thần tốt.

Khi cha mẹ có các vấn đề sức khỏe tinh thần không được điều trị; trẻ em có nhiều nguy cơ tự phát triển các vấn đề tâm lý. Điều này có nghĩa là nếu bạn cảm thấy chán nản, mất năng lượng hoặc nhận thấy những thay đổi trong thói quen ăn uống hoặc ngủ nghỉ của mình; bạn nên nói chuyện với bác sĩ hoặc chuyên gia tâm lý. Những triệu chứng này có thể có nghĩa là bạn đang vật lộn với trầm cảm hoặc rối loạn lo âu.

Nên nhớ rằng rối loạn tâm lý không được điều trị kịp thời có thể khiến cuộc sống gia đình trở nên mâu thuẫn hoặc khó lường. Điều này cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng kỷ luật con cái của bạn và có thể làm căng thẳng mối quan hệ giữa hai vợ chồng hoặc các thành viên khác trong gia đình. Điều đó xảy ra có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tâm lý của con bạn.

Hơn nữa, trẻ em thậm chí còn có nguy cơ phát triển rối loạn tâm lý cao hơn khi cả cha và mẹ đều có vấn đề về sức khỏe tinh thần. Vì vậy, nếu bạn hoặc đối tác của bạn có vấn đề về sức khỏe tinh thần, hãy kết nối với chuyên gia để được chẩn đoán và có phương pháp giải quyết phù hợp.

2. Xây dựng lòng tin

Mối quan hệ của bạn với con cái của bạn đóng một vai trò quan trọng trong sức khỏe tinh thần của chúng; và một mối quan hệ vững chắc bắt đầu bằng việc xây dựng lòng tin. Một cách để thiết lập niềm tin là tạo ra cảm giác an toàn và bảo mật.

Điều này có nghĩa là đáp ứng các nhu cầu về thể chất và tình cảm của con bạn bằng cách chăm sóc chúng khi chúng đói, khát, nóng hoặc lạnh cũng như khi chúng sợ hãi, lo lắng hoặc buồn bã.

Khi con bạn trải qua đại dịch và những bất ổn xung quanh năm học 2020–2021, chúng cần bạn ở bên cạnh chúng hơn bao giờ hết. Cam kết củng cố mối quan hệ đáng tin cậy trong gia đình của bạn.

Và bằng mọi cách, hãy làm những gì bạn nói và nói những gì bạn muốn nói. Con bạn cần bạn kiên định, trung thực và quan tâm. Tìm cách chứng minh rằng bạn yêu con và con có thể tin tưởng bạn giữ cho con an toàn và khỏe mạnh.

3. Thúc đẩy các mối quan hệ lành mạnh

Mối quan hệ mà con cái có với cha mẹ là rất quan trọng, nhưng đó không phải là mối quan hệ duy nhất quan trọng. Một đứa trẻ khỏe mạnh về tinh thần sẽ có một số mối quan hệ với các thành viên khác trong gia đình, chẳng hạn như ông bà và anh chị em họ, cũng như bạn bè và hàng xóm.

Ngay cả khi bạn là kiểu cha mẹ thích dành thời gian một mình với những đứa con nhỏ của mình, hãy cho họ cơ hội kết nối với những người khác — đặc biệt là những người bạn thân nhất của họ. Duy trì những mối quan hệ này có thể tạo ra tất cả sự khác biệt trên thế giới đối với sức khỏe tinh thần của con bạn.

Rõ ràng, việc hoàn thành nhiệm vụ này không hề dễ dàng trong thời kỳ đại dịch. Vì vậy, hãy sáng tạo và làm những gì bạn có thể để khuyến khích con bạn kết nối với những người khác. Sắp xếp một chuyến thăm xa xã hội với ông bà hoặc khuyến khích trẻ sử dụng Skype hoặc FaceTime để kết nối với bạn bè. Mặc dù các tương tác ảo ít hơn lý tưởng nhưng chúng vẫn giúp trẻ duy trì mối quan hệ của chúng với những người khác.

4. Hãy nhất quán

Không thể nói quá tầm quan trọng của việc nhất quán. Trẻ em khao khát khả năng dự đoán và cấu trúc. Họ muốn biết họ sẽ thực hiện hoạt động gì tiếp theo, những hậu quả mà họ sẽ trải qua nếu vi phạm các quy tắc và họ sẽ nhận được những đặc quyền nào nếu có hành vi tốt.5

Ngay cả những việc như chuyển đến một thành phố mới, hoặc ly hôn, có thể tạo ra sự hỗn loạn và những thay đổi lớn đối với trẻ em. Họ thường rút lui, lo lắng hoặc bắt đầu hành động khi họ đang vật lộn để đối phó với cảm xúc của mình. Duy trì kỷ luật nhất quán và đảm bảo con bạn biết điều gì sẽ xảy ra hàng ngày sẽ giúp chúng quản lý cảm xúc của mình.

Tương tự như vậy, hãy giúp họ đối phó với t anh ta không chắc chắn về năm học sắp tới bằng cách cung cấp một số cấu trúc cho cuộc sống hàng ngày của họ. Thiết lập thói quen hàng ngày, giữ lịch và lên kế hoạch cho một ngày vui vẻ cho gia đình mỗi tuần.

5. Chăm sóc tinh thần cho con bằng cách dạy quản lý căng thẳng

Mặc dù điều quan trọng là phải bảo vệ con bạn khỏi những tổn thương như lạm dụng và bắt nạt, nhưng bạn không thể ngăn con mình trải qua căng thẳng. Căng thẳng là một phần bình thường của cuộc sống và học cách đối phó với nó một cách lành mạnh ngay bây giờ sẽ giúp con bạn đạt được thành công trong tương lai.

Ví dụ, họ nhất định có bất đồng với bạn bè và thất bại trong việc giao bài tập về nhà vào lúc này hay lúc khác. Cung cấp cho con bạn những kỹ năng cần thiết để đối phó với những hoàn cảnh đó ngay bây giờ để xây dựng sức mạnh tinh thần của chúng.

Bạn cũng nên tìm những cách lành mạnh để đối phó với những căng thẳng mà COVID-19 mang lại. Điều này có thể có nghĩa là dành nhiều thời gian hơn cho nhau và nói về những điều khiến họ gặp khó khăn. Theo dõi sự hướng dẫn của con bạn về mức độ nói chuyện mà chúng muốn làm. Đôi khi nói quá nhiều có thể làm tăng căng thẳng và lo lắng.

Đồng thời giúp con bạn cá nhân hóa các hoạt động giảm căng thẳng của chúng. Trong khi một đứa trẻ có thể giảm bớt căng thẳng khi viết nhật ký, một đứa trẻ khác có thể muốn gọi cho một người bạn khi chúng đang cảm thấy khó chịu. Vì vậy, hãy chủ động xác định những việc cụ thể mà con bạn có thể làm để kiểm soát mức độ căng thẳng của chúng khi chúng phải đối mặt với những thời điểm khó khăn.

6. Thiết lập thói quen lành mạnh

Một chế độ ăn uống lành mạnh, một giấc ngủ ngon và nhiều bài tập không chỉ tốt cho sức khỏe thể chất của con bạn mà chúng còn cần thiết cho sức khỏe tinh thần của con bạn. Dạy con bạn phát triển những thói quen lành mạnh giúp giữ cho cơ thể và trí não của chúng luôn trong trạng thái tốt.

Nghiên cứu cho thấy chánh niệm và lòng biết ơn cũng có thể có tác động lớn đến sức khỏe tinh thần. Vì vậy, hãy kết hợp các hoạt động chánh niệm vào cuộc sống hàng ngày của bạn và trong quá trình này, bạn có thể cải thiện sức khỏe tinh thần của cả gia đình.

7. Phát triển lòng tự trân trọng cho con

Giúp trẻ phát triển lòng tự trọng, điều này có thể thúc đẩy đáng kể sức khỏe tinh thần của trẻ, gấp hai lần đối với cha mẹ. Trước tiên, bạn muốn góp phần nâng cao lòng tự trọng của con bạn. Thứ hai, bạn nên dạy con cách phát triển lòng tự trọng của chúng.

Dưới đây là một số cách để giúp con bạn phát triển lòng tự trọng lành mạnh.

• Cung cấp lời khen ngợi chân thực, thực tế. Nói những câu như “Con là đứa trẻ thông minh nhất toàn trường” sẽ không giúp con bạn phát triển lòng tự trọng lành mạnh. Tránh khen ngợi những thứ mà họ không thể kiểm soát, chẳng hạn như vẻ ngoài của họ hoặc mức độ thông minh của họ. Thay vào đó, hãy khen ngợi nỗ lực của họ và tránh xa những lời khen quá đà.
• Tạo cơ hội cho sự độc lập. Trẻ cảm thấy tốt hơn về bản thân khi chúng có thể tự làm mọi việc. Vì vậy, cho dù bạn đang dạy con mình cách tham gia một lớp học trực tuyến hay bạn đang cho chúng thấy rằng bạn tin tưởng để chúng tự làm bánh sandwich phô mai nướng, thì trẻ sẽ cảm thấy hài lòng về bản thân khi chúng có thể chứng tỏ năng lực.
• Giúp con bạn phát triển khả năng tự nói lành mạnh. Khi con bạn nói điều gì đó như, “Con sẽ không bao giờ giỏi toán”, có thể bạn sẽ cảm thấy muốn nói, “Tất nhiên là con sẽ làm được.” Nhưng điều đó sẽ không giúp họ phát triển một cuộc đối thoại nội tâm lành mạnh hơn. Khi con bạn nói những điều tiêu cực, hãy hỏi những câu hỏi như, “Con có thể làm gì để trở nên tốt hơn?” hoặc “Đâu là bằng chứng không đúng sự thật?” Giúp con bạn rút ra những kết luận lành mạnh hơn.

8. Chơi cùng con cũng là cách chăm sóc tinh thần cho con

Một đứa trẻ khỏe mạnh – cả về thể chất và tinh thần – cần được chơi. Thành thật mà nói, người lớn cũng cần được chơi! Hãy dành thời gian để gác lại công việc, việc nhà và các nghĩa vụ khác và chỉ tập trung vào con bạn. Làm như vậy, cho con bạn thấy rằng chúng xứng đáng với những phút quý giá của bạn.

Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng tham gia vào các trò chơi lành mạnh có thể mang lại lợi ích cho trẻ theo một số cách. Ví dụ, một nghiên cứu cho thấy khả năng vui vẻ của một đứa trẻ tăng lên và nguy cơ trầm cảm và lo lắng của chúng giảm khi chúng chơi.

Thêm vào đó, cười và chơi cùng nhau là những cách giảm căng thẳng tuyệt vời cho bạn và con bạn. Đó cũng là một cách tuyệt vời để quên đi đại dịch trong một thời gian và tận hưởng lẫn nhau.

Khi chơi với con, bạn không chỉ củng cố mối quan hệ và sự gắn bó mà còn có thể thấy mình rất vui. Nhìn thấy cha mẹ vơi đi những lo lắng có thể đảm bảo với trẻ rằng chúng cũng có thể làm được điều đó.

9. Theo dõi những dấu hiệu cảnh báo

Một số trẻ tự nhiên có một chút tự ý thức hoặc bi quan hơn một chút so với những trẻ khác. Đó không nhất thiết là một vấn đề. Tuy nhiên, có một ranh giới mà những cuộc đấu tranh bình thường trở thành lý do để lo lắng.

Nếu bạn nhận thấy rằng con bạn cảm thấy buồn hoặc lo lắng quá mức về những tình huống bình thường, chẳng hạn như gặp gỡ những người mới, thì có thể có vấn đề. 9 Tương tự như vậy, sự thay đổi tâm trạng hoặc hành vi kéo dài hơn hai tuần có thể là dấu hiệu của một vấn đề như tốt.

Với tất cả sự không chắc chắn xung quanh COVID-19 và ý nghĩa của nó đối với năm học, đừng ngạc nhiên nếu bạn nhận thấy một số thay đổi trong sức khỏe tinh thần của con bạn. Hãy hết sức cảnh giác nếu bạn nhận thấy trẻ khó ngủ, có biểu hiện thay đổi thói quen ăn uống, quấy khóc nhiều hơn bình thường, và dễ cáu kỉnh hơn.

Ngoài ra, hãy để ý các vấn đề đang tập trung, không thể ngồi yên và vật lộn với việc tập trung vào nhiệm vụ trước mắt. Hoạt động khó khăn ở những khu vực đó là dấu hiệu đỏ và cần gọi cho bác sĩ của con bạn.

Tuy nhiên, trước khi quá lo lắng, hãy nhớ rằng vấn đề có thể không quá nghiêm trọng hoặc kéo dài. Đôi khi một chút căng thẳng có thể khiến trẻ bộc lộ một vài dấu hiệu đáng lo ngại, nhưng nó thường giảm bớt.

10. Tìm kiếm sự trợ giúp từ chuyên gia tâm lý

Người ta ước tính rằng chỉ có 21% trẻ em có vấn đề về sức khỏe tinh thần thực sự được điều trị. Điều đó có nghĩa là phần lớn trẻ em có vấn đề về sức khỏe tinh thần không nhận được sự giúp đỡ mà chúng cần.

Đó có vẻ là một quyết định quyết liệt, nhưng không bao giờ là quá sớm để một đứa trẻ đến gặp bác sĩ tâm thần. Trên thực tế, nó thậm chí có thể kêu gọi cả gia đình tham gia tư vấn gia đình ngay cả khi chỉ một đứa trẻ có một số triệu chứng của sức khỏe tinh thần kém. Tư vấn không chỉ có thể giúp chăm sóc tinh thần cho con bạn mà còn có thể cung cấp các nguồn lực và hỗ trợ cho cha mẹ, những người có thể đang gặp khó khăn.

Dịch bởi Đỗ Khánh Linh từ How to Improve Your Child’s Mental Health?