Stress là gì? Nguyên nhân dẫn đến stress?

Trong thời hiện đại, stress trở thành một từ khóa quen thuộc khi mô tả cuộc sống của người trưởng thành. Vậy stress là gì? Nói ngắn gọn, stress là cảm giác bị choáng ngợp hoặc không thể đối phó với áp lực tinh thần hoặc cảm xúc.

1. Stress là gì?

Stress là cảm giác choáng ngợp hoặc không thể đối phó với áp lực tinh thần hoặc cảm xúc. Stress còn được hiểu là phản ứng của cơ thể chúng ta khi gặp áp lực. Nhiều tình huống hoặc sự kiện cuộc sống khác nhau có thể gây ra stress.

Stress thường được kích hoạt khi chúng ta trải nghiệm điều gì đó mới mẻ, bất ngờ hoặc đe dọa ý thức về bản thân của chúng ta, hoặc khi cảm thấy mình có ít khả năng kiểm soát tình huống. Tất cả chúng ta đều đối phó với stress theo cách khác nhau. Khả năng đối phó có thể phụ thuộc vào di truyền, các sự kiện đầu đời, tính cách cũng như hoàn cảnh xã hội và kinh tế.Khi chúng ta stress, cơ thể chúng ta sản xuất ra các stress hormone để kích hoạt cơ chế chiến-hay-chạy và kích hoạt hệ thống miễn dịch của chúng ta.

Điều này giúp chúng ta phản ứng nhanh với các tình huống nguy hiểm. Đôi khi, phản ứng stress này có thể hữu ích: giúp chúng ta vượt qua nỗi sợ hãi hoặc đau đớn để chúng ta có thể chạy marathon hoặc đọc diễn văn chẳng hạn. Các stress hormone của chúng ta thường sẽ nhanh chóng trở lại bình thường sau khi sự việc gây stress kết thúc và sẽ không có bất kỳ tác động lâu dài nào.Tuy nhiên, stress quá nhiều có thể gây ra những tác động tiêu cực. Stress có thể khiến chúng ta rơi vào tình trạng chiến đấu hoặc bỏ chạy vĩnh viễn, khiến chúng ta bị choáng ngợp hoặc không thể đối phó được. Về lâu dài, điều này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và tinh thần của chúng ta.

2. Điều gì khiến chúng ta cảm thấy stress?

Nhiều điều có thể dẫn đến stress, có thể phân loại như sau:

• Những sự kiện xảy ra trong cuộc sống: mất mát, ly hôn hoặc ly thân, mất việc làm hoặc các vấn đề tiền bạc bất ngờ.
• Stress liên quan đến công việc: nguyên nhân gây stress này cũng có thể có tác động tiêu cực đến sức khỏe tinh thần của bạn. Trung bình, những người bị ảnh hưởng bởi stress liên quan đến công việc thường mất khoảng 24 ngày làm việc do sức khỏe bị ảnh hưởng.
• Những thay đổi tích cực trong cuộc sống: chuyển đến một ngôi nhà lớn hơn, được thăng chức hoặc đi nghỉ cũng có thể là nguồn gây căng thẳng. Nếu bạn cảm thấy căng thẳng trong những tình huống này, bạn có thể đấu tranh để hiểu tại sao hoặc không sẵn lòng chia sẻ cảm xúc của mình với người khác.

3. Những dấu hiệu khi chúng ta bị stress?

Những cảm xúc bạn sẽ có khi gặp stress:

• Dễ bực tức, mất kiên nhẫn, lo lắng và sợ hãi.
• Cảm thấy tồi tệ về bản thân, bạn thấy mình vô giá trị và không được quan tâm.
• Không còn thấy hứng thú với các hoạt động từng làm mình vui vẻ, cảm thấy gu hài hước của mình biến mất, muốn thu mình lại và tránh gặp những người khác.
• Cảm thấy bị choáng ngợp và không thể kiểm soát được mọi thứ xung quanh/ bản thân mình.
• Không thể hoàn toàn thư giãn và thoải mái.
• Cảm thấy mất động lực.

Sức khoẻ thể chất của bạn khi stress:

• Luôn cảm thấy mệt mỏi.
• Mất ngủ, gặp khó khăn để đi vào giấc ngủ, chất lượng giấc ngủ bị ảnh hưởng.
• Gặp các vấn đề về kinh nguyệt, giảm ham muốn tình dục.
• Đau đầu, chóng mặt.
• Đau ngực, tim đập nhanh.
• Căng cơ, đau nhức người.
• Khô miệng, hay nghiến răng, hàm.
• Khó thở hoặc hơi thở ngắn.
• Gặp các vấn đề về tiêu hóa, dạ dày.

Những dấu hiệu nhận thức và hành vi:

• Liên tục lo lắng về mọi thứ.
• Các ý nghĩ luôn chạy đua trong đầu dù bạn không hề muốn.
• Hay quên, khó tập trung và vô tổ chức trong công việc và cuộc sống hàng ngày.
• Khó đưa ra các quyết định.
• Luôn cảm thấy bi quan về mọi vấn đề.
• Thay đổi khẩu vị, chán ăn hoặc ăn quá nhiều.
• Trì hoãn và né tránh trách nhiệm.
• Có xu hướng lạm dụng rượu bia, thuốc lá.
• Biểu hiện vô thức các lo lắng như bồn chồn, cắn móng tay, bứt tóc, nhịp chân.

Lời kết từ Healthy Mind

Stress là một phần của cuộc sống và bản năng sinh tồn; tuy nhiên stress kéo dài lại mang tới những hệ lụy về sức khỏe. Hiểu được stress là gì và những nguyên nhân tác động để bảo vệ sức khỏe tinh thần và thể chất lành mạnh; và có một cuộc sống cân bằng.

Nhận biết sớm các triệu chứng và tìm kiếm sự trợ giúp từ bác sĩ tâm thần và chuyên gia tâm lý cũng có thể cách hiệu quả để bảo vệ sức khỏe cho bạn và những người xung quanh.

Liên hệ với Healthy Mind nếu bạn muốn được kết nối với chuyên gia.

Nguồn tham khảo

[1] Bài viết Stress Symptoms trên trang webmd.com

[2] Bài viết Signs of Stress trên trang mind.org.uk